Камчыбеков М.П.1, Егембердиева К.А.1, Мураталиев Н.М.2
1Институт сейсмологии НАН КР, г.Бишкек, Кыргызстан 2 КГТУ им. И.Разакова, г.Бишкек, Кыргызстан
СЕЙСМИЧЕСКИЙ РИСК ТЕРРИТОРИИ Г. БАТКЕН
Работа посвящена оценке сейсмического риска территории г. Баткен. Оценка сейсмического риска территорий городов в таком сейсмически опасном регионе, как Кыргызстан, на сегодняшнее время особенно важна. Для решения данной задачи, необходимы соответствующие данные по сейсмической опасности и уязвимости жилых построек городской территории.
Для оценки уязвимости и сейсмического риска проведена работа по классификации жилых строений г. Баткен. В жилищном фонде г. Баткен кирпичные здания составляют малый процент, в большинстве своём остальную часть жилых домов города составляют дома типа «сынч». Анализ сейсмостойкости зданий согласно классификации EMS-98 показал, что доля сейсмостойких зданий в жилищном фонде города составляет небольшой процент.
Оценка потерь, которая позволяет прогнозировать ущерб, наносимый искусственной среде, может иметь особенно важное значение для реагирования на чрезвычайные ситуации и планирования на случай стихийных бедствий на уровне государственных органов власти. Результаты оценки сейсмического ущерба могут быть использованы для снижения сейсмического риска посредством корректировки сейсмических норм при проектировании новых зданий и сооружений, привлечения дополнительных средств для обеспечения сейсмостойкости зданий и сооружений.
БАТКЕН ШААРЫНЫН АЙМАГЫНДАГЫ СЕЙСМИКАЛЫК РИСКИ
Бул макала Баткен шаарынын аймагынын сейсмикалык рискин баалоого арналган. Кыргызстан сыяктуу сейсмикалык кооптуу аймактагы шаарлардын сейсмикалык рискин баалоо бүгүнкү күндө өзгөчө маанилүү. Бул көйгөйдү чечүү үчүн сейсмикалык риск жана шаар жериндеги турак жай имараттарынын алсыздыгы жөнүндө тиешелүү маалыматтар керек.
Сейсмикалык алсыздыкты жана сейсмикалык рискти баалоо үчүн Баткен шаарындагы турак жайларды классификациялоо иштери жүргүзүлдү. Баткен шаарынын турак жай фондунда кирпичтен курулган имараттар бир аз пайызды, шаардагы калган турак жайлардын басымдуу бөлүгүн «сынч» түрдөгү үйлөр түзөт. EMS-98 классификациясы боюнча имараттардын сейсмикалык туруктуулугуна талдоо жүргүзүү шаардын турак жай фондунда жер титирөөгө туруктуу имараттардын үлүшү аз пайызды түзөрүн көрсөттү.
Курулган айлана-чөйрөгө келтирилген зыянды болжолдоочу жоготууларды баалоо өкмөттүн өзгөчө кырдаалдарга чара көрүү жана кырсыктарды пландаштыруу үчүн өзгөчө маанилүү болушу мүмкүн. Сейсмикалык зыянды баалоонун натыйжалары жаңы имараттарды жана курулмаларды долбоорлоодо сейсмикалык ченемдерди тууралоо жана имараттардын жана курулмалардын сейсмикалык туруктуулугун камсыз кылуу үчүн кошумча каражаттарды тартуу аркылуу сейсмикалык коркунучту азайтуу үчүн пайдаланылышы мүмкүн.
SEISMIC RISK OF THE TERRITORY OF BATKEN CITY
The work is devoted to seismic risk assessment of the Batken city. The seismic risk assessment of urban areas in such a seismically dangerous region as Kyrgyzstan is especially important today. To address this issue, appropriate data on the seismic hazard and vulnerability of residential buildings in urban environments is needed.
To assess vulnerability and seismic risk, a typification of residential buildings in Batken was carried out. In the housing stock of the city of the Batken city, brick houses make up a small percentage; For the most part, the rest of the city's residential buildings are «sink» type. An analysis of the seismic resistance of buildings according to the EMS-98 classification showed that the share of earthquake-resistant buildings in the city's housing stock is a small percentage.
Loss assessments that predict damage to the built environment can be particularly important for government emergency response and disaster planning. The results of seismic damage assessment can be used to reduce seismic risk by adjusting seismic standards when designing new buildings and structures, as well as attracting additional funds to ensure the seismic resistance of buildings and structures.