Лазарева Е. А.
Научная станция Российской академии наук в г. Бишкеке, Кыргызстан
АНАЛИЗ ВАРИАЦИЙ ГЕОМАГНИТНОГО ПОЛЯ В ПЕРИОД ТУРЕЦКИХ ЗЕМЛЕТРЯСЕНИЙ В ФЕВРАЛЕ 2023 ГОДА
В статье рассматриваются примеры аномальных вариаций геомагнитного поля, которые наблюдались во время землетрясений, магнитудой Mw = 7.5–7.8, произошедших 6 февраля 2023 г. в Турции. В качестве исходных данных были использованы 1-секундные измерения величины геомагнитного поля по четырём обсерваториям международной сети INTERMAGNET. Проведён анализ изменения основных компонент геомагнитного поля и их производных по времени в зависимости от расстояния между обсерваторией и эпицентром землетрясения. Отклики основных двух землетрясений 6 февраля 2023 года проявляются в виде высокочастотных колебаний в исходных записях X, Y, Z компонент. Более отчётливо геомагнитный эффект проявляется на графиках производных dX/dt, dY/dt, dZ/dt, при этом наибольший отклик проявляется на записях горизонтальных компонент. Рассмотренные эффекты землетрясений возникают и пропадают синхронно с приходом сейсмической волны, что подтверждается записями волновых форм с ближайших к магнитным обсерваториям сейсмических станций.
ТҮРКИЯДА 2023-ЖЫЛДЫН ФЕВРАЛЬ АЙЫНДА БОЛГОН ЖЕР ТИТИРӨӨЛӨР УЧУРУНДА ГЕОМАГНИТТИК ТАЛААНЫН ВАРИАЦИЯЛАРЫНЫН АНАЛИЗИ
Макалада, Түркияда 2023-жылдын 6-февраль күнү магнитудасы Mw = 7.5–7.8 болгон жер титирөө учурунда байкалган геомагниттик талаанын аномалдуу вариацияларынын мисалдары каралат. Баштапкы маалыматтар катары INTERMAGNET эл аралык тармагынын төрт обсерваториясы боюнча геомагниттик талаанын 1-секундалык өлчөөлөрү колдонулган. Геомагниттик талаанын негизги компонентинин жана алардын туундуларынын обсерватория менен жер титирөөнүн эпицентринин ортосундагы аралыкка жараша өзгөрүү анализи жүргүзүлдү. 2023-жылдын 6-февралындагы негизги эки жер титирөө X, Y, Z компонентинин баштапкы жазууларында жогорку жыштыктагы термелүүлөр түрүндө көрүнөт. Тагыраак айтканда, геомагниттик эффект dX/dt, dY/dt, dZ/dt туундуларынын графиктеринде көрүнүп, горизонталдуу компонент жазууларында эң чоң амплитуда менен коштолгон. Жер титирөөлөрдүн таасири сейсмикалык толкундун келиши менен синхрондуу түрдө пайда болду, муну магниттик обсерваторияларга жакын сейсмикалык станциялардан алынган толкун формаларынын жазуулары тастыктайт.
GEOMAGNETIC FIELD VARIATIONS ANALYSIS DURING THE TURKISH EARTHQUAKES IN FEBRUARY 2023
Examples of the geomagnetic field anomalous variations that occurred because of earthquakes on February 6, 2023, with magnitude Mw=7.5-7.8 in Turkey are considered in the paper. As initial data international INTERMAGNET network 1-second geomagnetic field measurements from four observatories were used. The changes in the geomagnetic field main components and their time derivatives are analyzed depending on the distances between the observatory and the earthquake epicenter. The responses of the main two earthquakes on February 6, 2023, are presented in the form of high-frequency oscillations in the initial records of the X, Y, Z components. The rates of change dX/dt, dY/dt, dZ/dt graphs reflected geomagnetic effect more clearly, particularly horizontal component records. The considered earthquake effects arise and disappear synchronously with a seismic wave that confirmed by the wave form records from seismic stations closest to magnetic observatories.