Камчыбеков М.П., Егембердиева К.А.
Институт сейсмологии НАН КР, г. Бишкек, Кыргызстан
СЕЙСМИЧЕСКАЯ ОПАСНОСТЬ ВОСТОЧНОЙ ЧАСТИ ЧУЙСКОЙ ВПАДИНЫ
Работа посвящена изучению сейсмичности восточной части Чуйской впадины. Большинство исследователей высокую сейсмичность исследуемого района объясняют тектоническим строением и его активностью в новейшем этапе геологического развития. Эпицентры большинства землетрясений Чуйской впадины приурочены к Чонкурчакскому, Шамси-Тюндукскому и Иссык-Атинскому разломам. Это зона относится к одному из наиболее опасных в сейсмическом отношении районов нашей страны. Исследуемая территория на протяжении длительного времени, с исторических времен по настоящее время многократно подвергалась как катастрофическим, так и сильным сейсмическим воздействиям с магнитудой М = 4.8 - 7.3. Более поздний период наблюдений с 2020-2024 гг. также подтверждает высокий уровень сейсмичности района исследования.
ЧҮЙ ӨРӨНҮНҮН ЧЫГЫШ БӨЛҮГҮНҮН СЕЙСМИКАЛЫК КОРКУНУЧУ
Макала Чуй өрөнүнүн чыгыш бөлүгүндөгү сейсмикалык абалды изилдөөгө арналган. Көпчүлүк изилдөөчүлөр изилденүүчү аймактын сейсмикалуулугунун жогору болушун тектоникалык түзүлүшү жана геологиялык өнүгүүнүн акыркы этабындагы активдүүлүгү менен түшүндүрүшөт. Чүй өрөнүндө жер титирөөлөрдүн көбүнүн очогу Чоңкурчак, Шамсы-Түндүк жана Ысык-Ата жаракаларында гана болот. Бул зона өлкөбүздүн сейсмикалык жактан эң кооптуу аймактарынын бири. Изилденүүчү аймак тарыхый мезгилден азыркыга чейин узак убакыт бою М = 4.8 -7.3 баллдык катастрофалык да, күчтүү сейсмикалык таасирлерге да көп жолу дуушар болгон. 2020-2024-жылдардагы кийинки байкоо мезгили да изилденип жаткан аймактын сейсмикалуулугун тастыктайт.
SEISMIC HAZARD OF THE EASTERN PART OF THE CHU BASIN
The work is devoted to the seismicity of the eastern part of the Chu Basin. Many researchers explain the high seismicity of researching area by the tectonic structure and its activity in the latest stage of geological development. The epicenters of most earthquakes in the Chu Basin are confined to the Chonkurchak, Shamsi-Tyunduk and Issyk-Ata faults. This zone is one of the most seismically dangerous areas of our country. The study area has been repeatedly exposed to both catastrophic and strong seismic impacts with a magnitude of M = 4.8 - 7.3 for a long time, from historical times to the present. A later observation period from 2020-2024 also confirms the high seismicity of researching area.